Tamper do ubijania kawy to przyrząd doskonale znany wszystkim baristom. Jest wykorzystywany podczas przygotowywania kawy do zaparzenia w ekspresie kolbowym. Jednak tampery nie są zarezerwowane tylko dla profesjonalistów. Co warto na ich temat wiedzieć? 

Czym jest tamper do ubijania kawy?

Tamper do ubijania kawy to niepozorne urządzenie służące do prasowania zmielonej kawy w kolbie ekspresu kolbowego. To czynność, która ma bardzo duże znaczenie dla całego procesu parzenia kawy. Jeśli zmielone ziarna nie zostaną ubite, woda z ekspresu przepłynie przez nie bardzo szybko i nie zdąży wydobyć odpowiedniego smaku. Napar będzie mało aromatyczny i niezbyt smaczny. Dzięki ubiciu woda dłużej przepływa przez kawę. 

Jak wygląda czynność ubijania kawy? Nie ma w tym przypadku żadnej uniwersalnej zasady. Zresztą wybór tampera do ubijania kawy to sprawa indywidualna. Przyrząd powinien jedynie dobrze leżeć w dłoni. 

Jak wygląda tamper do ubijania kawy?

Klasyczny tamper składa się z ergonomicznego uchwytu oraz ciężkiej podstawy wykonanej z polerowanego aluminium bądź stali nierdzewnej. Rączka musi być dobrze wyprofilowana. Może być wykonana z naturalnego drewna, metalu czy tworzywa sztucznego. 

Tampery do ubijania kawy mają podstawy o różnych kształtach. Zazwyczaj są one płaskie, ale mogą być również wklęsłe i wypukłe. Tutaj sporo zależy od preferencji baristy. Duże znaczenie ma natomiast waga przyrządu. Jeśli ma być używany okazjonalnie, wcale nie musi być lekki. Inaczej jest w przypadku profesjonalistów, którzy parzą dziesiątki kaw dziennie. 

Warto poza tym zwrócić uwagę na średnicę tampera do ubijania kawy. Musi być ona oczywiście dopasowana do ekspresu, a dokładniej do wielkości filtra. W ekspresach półprofesjonalnych kolba i filtr są identyczne jak w ekspresach wykorzystywanych w kawiarniach. Stosowane są tutaj tampery o średnicy 57-58 mm. Do ekspresów amatorskich przeznaczone są tampery o średnicy 51 mm. Jednak ogólna standaryzacja nie istnieje. 

Czym jest mata pod tamper?

Okazuje się, że mata pod tamper jest przedmiotem bardzo potrzebnym i to nie tylko w kawiarniach. Wbrew pozorom nie jest to kolejny zbędny gadżet. Podstawowym zadaniem maty jest ochrona powierzchni, na których w czasie ugniatania kawy kładzie się tamper. Chroni ją przed uszkodzeniami, które spowodować może duża siła nacisku. Dodatkowo ułatwia zachowanie w okolicy ekspresu porządku i zabezpiecza kolbę przed ostrymi elementami blatu. Maty pod tamper mogą mieć różne kształty i kolory. Przy okazji pełnią więc funkcję dekoracyjną. Często sprzedawane są już w komplecie z tamperami do ubijania kawy. 

Jak ubijać kawę tamperem?

Ubicie kawy tamperem wydłuża czas ekstrakcji. Zapewnia także równomierny przepływ wody pod ciśnieniem przez zmieloną kawę. Powstaje w ten sposób aromatyczne i smaczne espresso. W praktyce każdy barista ma swoją własną metodę używania tampera. Można mocno naciskać na stempel lub ugniatać kawę delikatniej. Czasem zaleca się trzymanie wyprostowanej ręki, aby uzyskać odpowiednią siłę nacisku. Zdaniem ekspertów po zakończonym ubijaniu tamper należy przekręcić o 360 stopni. W ten sposób powierzchnia kawy zostaje wygładzona. W czasie ekstrakcji nie dochodzi także do tzw. kanałowania. 

W jakim celu ubija się kawę w kolbie?

Stosując odpowiednią siłę nacisku, można spłaszczyć powierzchnię, a przy okazji ubić drobinki kawy, pozbywając się z nich powietrza. W efekcie można uzyskać optymalny i równy przepływ wody na całej powierzchni kawy. Ma to spore znaczenie przy parzeniu espresso. Dodatkowo dzięki temu można uzyskać taki sam smak kawy z dwóch wylewek. 

Zbyt mocne ubicie kawy tamperem może spowodować nadekstrakcję. Wówczas woda nie przepływa przez kawę swobodnie. Zajmuje jej to sporo czasu, co może skutkować gorzkim smakiem espresso. Z kolei zbyt delikatne przyciśnięcie tampera powoduje skrócenie czasu ekstrakcji. Mowa tutaj o zjawisku podekstrakcji. W takich warunkach nie da się uzyskać naparu o intensywnym smaku i aromacie. 

Tamper do ubijania kawy a kawiarka

Co ciekawe, są osoby, które chcą niejednokrotnie wykorzystać tamper do ubijania kawy w przypadku kawiarki. Jest to jednak ogromny błąd. W kafeterce kawy się nie ubija, a już na pewno nie tamperem. Ciśnienie wytwarzane w tym urządzeniu jest znacznie mniejsze niż to w ekspresie ciśnieniowym. Tamper jest za to niezbędny właśnie w przypadku ekspresów. Bez niego trudno jest przygotować smaczne i aromatyczne espresso z prawdziwego zdarzenia.